کاشت بادام زمینی در آستانه اشرفیه: راهنمای جامع از بذر تا برداشت برای تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان

مقدمه:

بادام زمینی آستانه اشرفیه، به دلیل کیفیت بی‌نظیر و طعم خاص خود، نه تنها یک محصول کشاورزی، بلکه بخشی جدایی‌ناپذیر از هویت اقتصادی و فرهنگی استان گیلان است. این محصول استراتژیک و ارزشمند، نقشی کلیدی در معیشت کشاورزان منطقه ایفا می‌کند و جایگاه ویژه‌ای در سبد غذایی و تنقلات ایرانیان دارد. هدف ما در مجموعه بازرگانی آجیل و خشکبار کدبانو، ارائه یک راهنمای عملی و جامع برای کشاورزان، سرمایه‌گذاران و تمامی علاقه‌مندان به کشت بادام زمینی در آستانه اشرفیه است. ما در این راهنما، از مراحل آماده‌سازی زمین و انتخاب بذر گرفته تا داشت، مبارزه با آفات و بیماری‌ها، برداشت و عملیات پس از برداشت را به تفکیک بررسی خواهیم کرد. همچنین، این مقاله به معرفی بهترین منبع برای تهیه بادام زمینی باکیفیت و اصیل آستانه اشرفیه برای مصرف‌کنندگان نهایی نیز می‌پردازد و دانش کاربردی برای کاشت موفق بادام زمینی و بهره‌برداری حداکثری از این طلای پنهان خاک گیلان را ارائه می‌دهد.

۱. آستانه اشرفیه: قلب تپنده تولید بادام زمینی ایران

۱.۱. ویژگی‌های اقلیمی و خاک مناسب برای بادام زمینی در آستانه اشرفیه:

اقلیم آستانه اشرفیه، با ترکیبی از رطوبت بالا، بارندگی مناسب و ساعات آفتابی کافی، پتانسیل بی‌نظیری برای کشت بادام زمینی فراهم می‌آورد. بادام زمینی گیاهی گرما دوست است و نیازمند فصلی طولانی بدون یخبندان است که در این منطقه به خوبی فراهم است. مطالعات میدانی در سالهای اخیر نشان داده‌اند که میانگین رطوبت نسبی بالای ۷۵ درصد و توزیع مناسب بارش سالانه (بالای ۱۲۰۰ میلی‌متر) در کنار بیش از ۲۶۰۰ ساعت آفتابی سالانه در آستانه اشرفیه، مزیتی رقابتی برای تولید بادام زمینی آستانه اشرفیه با عملکرد کیفی بالا ایجاد می‌کند. بر اساس گزارش سازمان جهاد کشاورزی استان گیلان (۱۴۰۲)، بادام‌زمینی تولیدی این منطقه در مقایسه با مناطق کم‌رطوبت کشور، به‌طور متوسط ۲۸٪ عملکرد بالاتر در واحد سطح دارد.

در خصوص خاک، بادام زمینی به دلیل نفوذ پگ‌ها (میخچه‌ها) به داخل خاک برای تشکیل غلاف، به خاکی با بافت و زهکشی خاص نیاز دارد. خاک‌های لومی شنی (Sandy Loam) یا شنی لومی (Loamy Sand) بهترین بافت را ارائه می‌دهند. این نوع خاک‌ها دارای زهکشی عالی، تهویه مناسب، مقاومت کمتر در برابر نفوذ پگ‌ها و سهولت در برداشت هستند. ذرات شن باعث پوک و نرم ماندن خاک می‌شوند. خاک‌های رسی سنگین به دلیل فشردگی بالا، تهویه ضعیف و مقاومت زیاد در برابر نفوذ پگ‌ها، برای کاشت بادام زمینی نامناسب‌اند و برداشت در آن‌ها دشوار است. از سوی دیگر، خاک‌های بسیار شنی نیز به دلیل ظرفیت پایین نگهداری آب و مواد غذایی، نیاز آبی و کودی زیادی دارند.

pH ایده‌آل خاک برای بادام زمینی بین ۶.۰ تا ۶.۸ (کمی اسیدی تا خنثی) است که برای جذب اکثر عناصر غذایی و فعالیت بهینه باکتری‌های ریزوبیوم حیاتی است. در صورت اسیدی بودن خاک (pH کمتر از ۶.۰)، آهک‌زنی (با کربنات کلسیم) توصیه می‌شود. وجود ۱.۵ تا ۲.۵ درصد ماده آلی نیز برای بهبود ساختار خاک، افزایش ظرفیت نگهداری آب و مواد غذایی ضروری است. نکته کلیدی در آستانه اشرفیه، اهمیت زهکشی عالی در خاک است تا از آب‌ماندگی و پوسیدگی ریشه جلوگیری شود، به‌ویژه با توجه به بارندگی‌های فراوان. کلسیم نیز از حیاتی‌ترین عناصر برای پر شدن غلاف‌هاست و باید در دسترس منطقه تشکیل غلاف باشد؛ لذا افزودن کودهای کلسیمی مانند گچ کشاورزی به این منطقه بسیار مهم است.

۱.۲. کاشت بادام زمینی در زمین‌های شالیزاری آستانه و مدیریت آب سطحی:

بله، امکان کاشت بادام زمینی در زمین‌های شالیزاری آستانه اشرفیه وجود دارد، اما مستلزم مدیریت صحیح و انجام اصلاحات لازم در خاک است. خاک‌های شالیزاری اغلب سنگین و دارای زهکشی ضعیف هستند. برای کشت بادام زمینی در این اراضی، افزودن مقادیر کافی شن و مواد آلی (مانند کمپوست یا کود دامی پوسیده) برای بهبود بافت و زهکشی خاک ضروری است. ایجاد پشته‌های بلند (فارو) به ارتفاع ۱۵-۲۰ سانتی‌متر و عرض ۶۰-۷۵ سانتی‌متر در پایه، قویاً توصیه می‌شود. این پشته‌ها به بهبود تهویه ریشه و جلوگیری از غرقابی در فصول پربارش کمک شایانی می‌کنند. مدیریت دقیق آبیاری و زهکشی برای جلوگیری از غرقابی در دوره‌های بارندگی شدید، و استفاده بهینه از آب سطحی در دوره‌های خشکی برای تامین رطوبت مورد نیاز گیاه، از نکات حیاتی در پرورش بادام زمینی در آستانه اشرفیه است.

۲. الفبای کشت بادام زمینی: از انتخاب بذر تا آماده‌سازی زمین

۲.۱. بهترین زمان و روش کاشت بادام زمینی در آستانه اشرفیه:

کاشت بادام زمینی در آستانه اشرفیه باید پس از رفع کامل خطر یخبندان و هنگامی که دمای خاک به طور پایدار بالای ۱۸-۲۰ درجه سانتی‌گراد رسیده باشد، انجام شود. این شرایط عموماً از اواسط فروردین تا اواخر اردیبهشت (اواسط آوریل تا اواخر می) فراهم می‌شود. کاشت زودهنگام در خاک سرد، جوانه‌زنی را کاهش داده و خطر پوسیدگی بذر را افزایش می‌دهد. کاشت دیرهنگام نیز برداشت را به پاییز و آغاز بارندگی‌های فصلی موکول می‌کند که می‌تواند کیفیت محصول بادام زمینی آستانه را تحت تأثیر قرار دهد. بنابراین، پنجره کاشت بهینه در این منطقه نسبتاً کوتاه و بحرانی است.

پیش از کاشت، آماده‌سازی بستر بذر ضروری است. شخم عمیق (حداقل ۳۰ سانتی‌متر) برای نفوذ ریشه‌ها و پگ‌ها، تهویه خاک و جلوگیری از فشردگی لازم است. سپس زمین باید دیسک زده و تسطیح شود. احداث پشته‌های بلند ۱۵-۲۰ سانتی‌متری برای بهبود زهکشی و تهویه ریشه، به‌ویژه در مناطق مستعد آبگرفتگی مانند آستانه، قویاً توصیه می‌شود.

در خصوص تهیه و تیمار بذر، استفاده از بذور گواهی شده با قوه نامیه بالا (بالاتر از ۸۵٪) و عاری از بیماری‌ها ضروری است. تیمار بذر با قارچ‌کش‌های مناسب (مانند کاربندازیم) برای پیشگیری از پوسیدگی و مرگ گیاهچه در شرایط مرطوب آستانه حیاتی است. همچنین، تلقیح بذر با سویه‌های مناسب باکتری *Rhizobium* قبل از کاشت بادام زمینی، ظرفیت تثبیت نیتروژن جوی را افزایش می‌دهد.

روش کاشت عموماً به صورت مستقیم بذر است، با توصیه بذر بدون پوست برای جوانه‌زنی سریع‌تر. عمق کاشت مناسب ۵ تا ۷ سانتی‌متر است. فاصله ردیف‌ها معمولاً ۶۰ تا ۷۵ سانتی‌متر و فاصله بوته روی ردیف ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متر در نظر گرفته می‌شود تا تراکم ایده‌آل ۱۲۰,۰۰۰ تا ۱۵۰,۰۰۰ بوته در هکتار حاصل شود و بوته‌ها نور کافی دریافت کنند. استفاده از بذرکار مکانیزه برای یکنواختی کاشت و جوانه‌زنی ارجحیت دارد.

۲.۲. ارقام بذر توصیه شده برای اقلیم مرطوب گیلان و آستانه:

انتخاب رقم مناسب بذر بادام زمینی برای اقلیم مرطوب آستانه اشرفیه، که با رطوبت نسبی بالا، بارندگی قابل توجه و خطر شیوع بیماری‌های قارچی مشخص می‌شود، اهمیت ویژه‌ای دارد. ارقام باید به بیماری‌های قارچی (مانند لکه برگی و زنگ) مقاوم باشند. ارقام با پتانسیل عملکرد بالا، دوره رسیدگی مناسب (معمولاً ۱۲۰ تا ۱۵۰ روز در آستانه اشرفیه برای فرار از بارندگی‌های پاییزه) و کیفیت مطلوب محصول (بادام زمینی آستانه، اندازه، شکل، طعم و درصد روغن) باید انتخاب شوند.

پژوهش‌های مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان نشان می‌دهند که ارقام بومی اصلاح‌شده مانند رقم “ساهَند”، که از ترکیب ژرم‌پلاسم محلی با ارقام پرمحصول ایجاد شده‌اند، ضمن حفظ سازگاری با شرایط رطوبتی بالا، مقاومت قابل‌توجهی در برابر بیماری‌های قارچی شایع مانند لکه‌برگی سرکوسپورایی (*Cercospora arachidicola*) از خود نشان می‌دهند و قابلیت دستیابی به عملکردی بالغ بر ۳ تن در هکتار در خاک‌های لومی شنی اصلاح‌شده آستانه را دارند.

این ارقام اغلب از تیپ اسپانیایی یا ترکیبی از اسپانیایی/رانر هستند که با اقلیم مرطوب و خاک‌های شنی-لومی منطقه سازگار شده‌اند. بهترین رویکرد برای کشاورزان، مشاوره با کارشناسان جهاد کشاورزی محلی و مراکز تحقیقات کشاورزی استان گیلان است تا از ارقام بومی بهبود یافته یا ارقامی که در آزمایشات منطقه‌ای عملکرد و مقاومت خوبی از خود نشان داده‌اند، استفاده کنند. تهیه بذور گواهی شده از منابع معتبر، تضمین‌کننده خلوص ژنتیکی و عاری بودن بذر از عوامل بیماری‌زا است. مجموعه بازرگانی آجیل و خشکبار کدبانو نیز همواره از منابع معتبر و باکیفیت برای تامین بادام زمینی آستانه اشرفیه اطمینان حاصل می‌کند.

۳. داشت و نگهداری: مراقبت‌های حیاتی برای محصولی باکیفیت

۳.۱. مراحل داشت و نگهداری مزرعه بادام زمینی در طول فصل رشد:

داشت و نگهداری مزرعه بادام زمینی نیازمند مدیریت دقیق و مرحله به مرحله در طول فصل رشد است تا حداکثر عملکرد و کیفیت محصول حاصل شود.

• وجین علف‌های هرز: علف‌های هرز رقیب جدی بادام زمینی برای آب، نور و مواد غذایی هستند، به ویژه در ۴۰-۶۰ روز اولیه پس از کاشت بادام زمینی. وجین دستی و خاک‌ورزی‌های سطحی (هیرم‌کشی) در مراحل اولیه رشد مفید است. پس از شروع گلدهی، باید از خاک‌ورزی عمیق خودداری کرد تا به میخچه‌های در حال نفوذ به خاک آسیبی وارد نشود. استفاده از علف‌کش‌های پیش‌رویشی یا پس‌رویشی نیز می‌تواند مؤثر باشد.
• خاک‌دهی (پشته‌سازی): پس از گلدهی و نفوذ پگ‌ها به خاک، خاک‌دهی پای بوته‌ها برای بهبود توسعه غلاف‌ها، جلوگیری از نور خوردن به آن‌ها و حفظ رطوبت در اطراف غلاف‌ها اهمیت دارد. این عمل همچنین به کنترل علف‌های هرز کمک می‌کند.
• تغذیه گیاه و کوددهی تکمیلی: بر اساس آنالیز خاک، کودهای پایه فسفر و پتاسیم قبل از کاشت یا همزمان با آن مصرف می‌شوند. بادام زمینی به دلیل تثبیت نیتروژن، نیاز کمتری به کودهای نیتروژنه دارد و مصرف بیش از حد آن منجر به رشد رویشی زیاد و کاهش تشکیل غلاف می‌شود.
  کلسیم مهمترین عنصر برای پر شدن و کیفیت دانه بادام زمینی آستانه اشرفیه است و عمدتاً از طریق غلاف (پین) جذب می‌شود. لذا، کاربرد سطحی گچ کشاورزی (سولفات کلسیم) به میزان ۵۰۰-۱۰۰۰ کیلوگرم در هکتار در زمان گلدهی و پین‌زنی (هنگامی که حدود ۱۰ درصد گل‌ها ظاهر شدند) به صورت نواری روی ردیف‌ها، برای جلوگیری از پوکی غلاف و افزایش کیفیت محصول ضروری است. تجربه موفق کشاورزان پیشرو در منطقه، مانند علی رضوانی (کشاورز نمونه شهرستان آستانه اشرفیه در سال ۱۴۰۲) و همکاری نزدیک کارشناسان مجموعه کدبانو با این تولیدکنندگان، نشان می‌دهد انجام آزمون خاک پیش از کاشت و برنامه‌ریزی کوددهی بر اساس آن، نقشی کلیدی در افزایش کمّی و کیفی محصول دارد. به گفته وی، پس از اجرای توصیه‌های کودی بر مبنای آزمون خاک توسط مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان، همراه با استفاده از کودهای ریزمغذی حاوی کلسیم و بور، عملکرد مزرعه وی از ۲.۲ به ۲.۸ تن در هکتار افزایش یافت و درصد مغزهای پر و یکدست محصولش ۲۵٪ رشد داشت. در صورت کمبود عناصر ریزمغذی مانند بور، روی و آهن نیز می‌توان از کودهای حاوی این عناصر استفاده کرد.
• مدیریت تهویه: حفظ فاصله مناسب بین بوته‌ها و حذف برگ‌های پیر و بیمار، به بهبود جریان هوا در مزرعه و کاهش رطوبت در اطراف گیاه کمک می‌کند، که این امر در پیشگیری از شیوع بیماری‌های قارچی حیاتی است.

۳.۲. آبیاری صحیح بادام زمینی در شرایط آب و هوایی مرطوب آستانه:

آبیاری بادام زمینی در آستانه اشرفیه نیازمند یک رویکرد دقیق و متعادل است. بادام زمینی به رطوبت کافی و مداوم نیاز دارد، اما به شدت به غرقابی و رطوبت بیش از حد اطراف ریشه حساس است که می‌تواند منجر به بیماری‌های قارچی و کاهش عملکرد شود. رویکرد “آبیاری کافی اما نه زیاد” و “توجه به زهکشی” کلید موفقیت در کاشت بادام زمینی در آستانه اشرفیه است.

• شناخت نیاز آبی گیاه در مراحل مختلف رشد:
  • جوانه‌زنی و استقرار (۰ تا ۳۰ روز پس از کاشت): رطوبت یکنواخت برای جوانه‌زنی و استقرار خوب بوته‌ها حیاتی است.
  • گلدهی و پگ‌زنی (۳۰ تا ۹۰ روز پس از کاشت): این دوره بحرانی‌ترین مرحله از نظر نیاز آبی است. هرگونه تنش آبی منجر به کاهش شدید غلاف‌های تشکیل شده می‌شود. رطوبت خاک باید به طور مداوم در سطح مطلوب حفظ شود.
  • پر شدن غلاف‌ها (۹۰ تا ۱۲۰ روز پس از کاشت): رطوبت کافی برای پر شدن کامل مغز و افزایش وزن دانه‌ها ضروری است.
  • رسیدگی و قبل از برداشت (۱۲۰ روز به بعد): در ۲ تا ۳ هفته پایانی، باید به تدریج آبیاری را کاهش داده و سپس قطع کرد تا غلاف‌ها کاملاً رسیده، از جوانه‌زنی بذر در داخل غلاف جلوگیری شده و خطر آلودگی به آفلاتوکسین کاهش یابد.
• مدیریت آبیاری با توجه به اقلیم مرطوب آستانه: باید رطوبت خاک را به طور منظم پایش کرد و آبیاری را بر اساس میزان و زمان بارندگی تنظیم نمود. آبیاری بیش از حد بزرگترین خطر است و منجر به بیماری‌های ریشه، شستشوی مواد غذایی و خفگی ریشه می‌شود. اگر از آبیاری بارانی استفاده می‌شود، بهتر است آن را در ساعات اولیه صبح انجام داد تا برگ‌ها در طول روز خشک شوند و خطر بیماری‌های قارچی برگی کاهش یابد.
• روش‌های آبیاری مناسب:
  • آبیاری جوی و پشته (فارو): در آستانه رایج و مناسب است، زیرا آب را بدون خیس کردن کل سطح خاک یا شاخ و برگ گیاه به ریشه می‌رساند.
  • آبیاری قطره‌ای: کارآمدترین روش است زیرا آب را مستقیماً به منطقه ریشه می‌رساند و رطوبت شاخ و برگ را حفظ نمی‌کند.
  • آبیاری بارانی: در صورت مدیریت نادرست، می‌تواند باعث افزایش رطوبت نسبی اطراف گیاه و شیوع بیماری‌های قارچی برگی شود.

۴. مبارزه با آفات و بیماری‌ها: حافظ سلامت محصول شما

مبارزه با آفات و بیماری‌ها در شالیزارهای گیلان نیازمند رویکرد جامع مدیریت تلفیقی آفات (IPM) است که شامل ترکیبی از روش‌های زراعی، بیولوژیکی و شیمیایی باشد. رطوبت بالای گیلان شرایط را برای شیوع برخی بیماری‌های قارچی مساعدتر می‌کند و این امر بر کیفیت بادام زمینی آستانه اشرفیه تاثیرگذار است.

۴.۱. آفات رایج بادام زمینی در شالیزارهای گیلان و روش‌های مقابله:

• آفات خاکزی (کرم‌های مفتولی، کرم سفید ریشه، کرم طوقه‌بر): به بذور، ریشه‌ها و طوقه گیاهچه ها حمله می کنند.
  • کنترل: ضدعفونی بذر، شخم عمیق زمستانه، تناوب زراعی، وجین علف‌های هرز، و در صورت نیاز، استفاده از حشره‌کش‌های گرانوله یا طعمه‌ای.
• آفات برگی و مکنده (شته‌ها، مینوز برگ، کنه تار عنکبوتی، کرم برگ‌خوار): از شیره گیاهی تغذیه کرده یا به برگ ها آسیب می زنند. شته ها ناقل بیماری های ویروسی هستند.
  • کنترل: حفاظت و تشویق دشمنان طبیعی (کفشدوزک‌ها)، پاشش آب با فشار، استفاده از صابون حشره‌کش یا حشره‌کش‌های سیستمیک در صورت طغیان. برای کنه‌ها، افزایش رطوبت محیط و کنه‌کش‌ها.
• نماتدهای مولد غده: به ریشه‌ها حمله کرده و گال ایجاد می‌کنند.
  • کنترل: تناوب زراعی طولانی مدت با گیاهان غیرمیزبان و استفاده از ارقام مقاوم.
• جوندگان (موش‌ها): به غلاف‌های در حال رشد و محصول برداشت شده آسیب می‌رسانند.
  • کنترل: استفاده از تله، طعمه‌گذاری و حذف علف‌های هرز پناهگاه جوندگان.

۴.۲. بیماری‌های شایع و راهکارهای پیشگیری و کنترل در کشت بادام زمینی:

• لکه برگی اولیه و دیررس (*Cercospora arachidicola* & *Phaeoisariopsis personata*): شایع‌ترین و مخرب‌ترین بیماری‌های قارچی در گیلان، منجر به ریزش پیش از موعد برگ‌ها.
  • کنترل: تناوب زراعی حداقل ۲-۳ ساله، شخم عمیق برای دفن بقایای آلوده، استفاده از ارقام متحمل، رعایت فاصله کاشت مناسب برای تهویه، و سمپاشی‌های پیشگیرانه با قارچ‌کش‌های سیستمیک و تماسی (با تناوب ماده موثره).
• زنگ بادام زمینی (*Puccinia arachidis*): ظهور جوش‌های نارنجی-قهوه‌ای روی برگ‌ها.
  • کنترل: مشابه لکه برگی با قارچ‌کش‌های مناسب زنگ.
• پوسیدگی اسکلروتیومی (White Mold/Sclerotium Blight) (*Sclerotium rolfsii*): حمله به ساقه، طوقه، ریشه و غلاف‌ها در سطح خاک، با مشاهده کپک سفید و اسکلروت‌های ریز.
  • کنترل: زهکشی مناسب، شخم عمیق برای دفن اسکلروت‌ها، جلوگیری از آبیاری بیش از حد پای بوته، تناوب زراعی، و استفاده از قارچ‌کش‌های اختصاصی یا قارچ‌های آنتاگونیست مانند *Trichoderma* spp.
• آفلاتوکسین (Aflatoxin Contamination): سم تولید شده توسط قارچ‌های *Aspergillus flavus* و *A. parasiticus* در غلاف‌ها، به ویژه در شرایط تنش خشکی، آسیب‌های مکانیکی یا نگهداری نامناسب. این موضوع برای کیفیت بادام زمینی آستانه حیاتی است.
  • کنترل (پیشگیری): تأمین رطوبت کافی در زمان پر شدن غلاف‌ها، کنترل آفات، برداشت به موقع، و مهمتر از همه خشک کردن سریع و صحیح بادام زمینی بلافاصله پس از برداشت به رطوبت کمتر از ۱۰ درصد (برای دانه) و ذخیره‌سازی در محیط خشک، خنک و دارای تهویه مناسب.
• بیماری‌های ویروسی (موزاییک، کوتولگی): ناقل اصلی شته‌ها هستند.
  • کنترل: مبارزه با ناقلین (شته‌ها)، استفاده از بذور سالم و حذف بوته‌های آلوده.
• پژمردگی باکتریایی (*Ralstonia solanacearum*): پژمردگی و مرگ ناگهانی گیاه.
  • کنترل: تناوب زراعی طولانی مدت، استفاده از ارقام مقاوم و مدیریت مناسب رطوبت خاک.

نکته مهم: در تمامی موارد، مشورت با کارشناسان جهاد کشاورزی برای تشخیص دقیق و انتخاب روش مبارزه مناسب و ایمن، ضروری است. مجموعه بازرگانی آجیل و خشکبار کدبانو نیز همواره بر اهمیت رعایت این اصول در فرآیند تولید بادام زمینی آستانه اشرفیه تاکید دارد.

۵. برداشت و سودآوری: طلای پنهان خاک آستانه

۵.۱. زمان و نحوه برداشت بادام زمینی در منطقه آستانه اشرفیه:

برداشت بادام زمینی یکی از مراحل حساس و کلیدی است که در منطقه آستانه اشرفیه، به دلیل اقلیم خاص گیلان، نیازمند دقت و مدیریت صحیح برای حفظ کیفیت و جلوگیری از آلودگی به آفلاتوکسین است. تعیین زمان دقیق برداشت برای حداکثر عملکرد و کیفیت بادام زمینی آستانه اشرفیه، چالش‌برانگیز است، زیرا غلاف‌ها به صورت تدریجی رسیده می‌شوند.

• زمان مناسب: معمولاً ۱۲۰ تا ۱۵۰ روز پس از کاشت بادام زمینی زمان لازم است و در آستانه اشرفیه، برداشت عموماً از اواخر شهریور تا اواسط مهر ماه صورت می‌گیرد.
• علائم بلوغ: زرد شدن تدریجی برگ‌ها و آغاز خزان طبیعی (حدود ۷۰-۸۰ درصد برگ‌ها زرد شوند)، سفت شدن و پر شدن غلاف‌ها و برجسته‌تر شدن رگبرگ‌های آن‌ها. دقیق‌ترین روش، بررسی رنگ پوسته داخلی غلاف است؛ زمانی که ۷۰ تا ۸۰ درصد غلاف‌ها به رنگ‌های زرد، نارنجی، قهوه‌ای یا سیاه درآمده باشند، زمان مناسب برداشت است.
• شرایط آب و هوایی: برداشت باید در هوای خشک و آفتابی انجام شود. بارندگی شدید قبل یا در حین برداشت می‌تواند به کیفیت محصول آسیب جدی وارد کند.

نحوه برداشت: در آستانه اشرفیه، برداشت عمدتاً به روش دستی و نیمه‌مکانیزه انجام می‌شود.

• آماده‌سازی و بیرون کشیدن بوته‌ها: خاک اطراف بوته‌ها با ابزارهای دستی یا کولتیواتورهای کوچک شل شده و گیاهان با دقت از خاک بیرون کشیده می‌شوند تا حداقل غلاف در خاک باقی بماند.
• خشک کردن اولیه در مزرعه (Inverting and Field Curing): بوته‌های بیرون کشیده شده بلافاصله به صورت وارونه (غلاف‌ها رو به بالا) در مزرعه رها می‌شوند. این مرحله که ۱ تا ۳ روز به طول می‌انجامد، برای خشک شدن اولیه غلاف‌ها و جلوگیری از آلودگی قارچی به ویژه آسپرژیلوس فلاووس حیاتی است.
• کله‌زنی (Stacking/Shocking): به دلیل رطوبت بالای هوا و احتمال بارش باران در گیلان، پس از چند روز آفتاب‌دهی اولیه، بوته‌ها را به صورت کپه (هرم کوچک) روی هم قرار می‌دهند. این روش به تهویه هوا و خشک شدن تدریجی کمک کرده و خطر آلودگی به آفلاتوکسین را کاهش می‌دهد. بادام زمینی گیلان می‌تواند برای ۱ تا ۳ هفته در این وضعیت باقی بماند.
• جداسازی غلاف‌ها از بوته (Threshing): پس از خشک شدن کافی، غلاف‌ها به صورت دستی یا با دستگاه‌های خرمنکوب کوچک مخصوص بادام زمینی از ساقه و ریشه جدا می‌شوند.
• عملیات پس از برداشت و خشک کردن نهایی: غلاف‌های جدا شده ممکن است هنوز رطوبت بالایی داشته باشند. رطوبت مطلوب برای نگهداری کمتر از ۱۰ درصد است. غلاف‌ها باید روی سطوح خشک و تمیز (مانند حصیر یا برزنت) به صورت لایه نازک پخش شده و به طور منظم زیر و رو شوند تا کاملاً خشک شوند. خشک کردن کامل و سریع پس از برداشت، مهمترین اقدام برای پیشگیری از تولید آفلاتوکسین است. سپس بادام زمینی خشک شده باید در کیسه‌های تمیز و نفوذپذیر در انباری خنک، خشک، دارای تهویه مناسب و عاری از آفات نگهداری شود.

۵.۲. هزینه کاشت و سودآوری بادام زمینی در آستانه اشرفیه در هر هکتار:

بادام زمینی به دلیل تقاضای بالا و کاربردهای متنوع، با مدیریت صحیح می‌تواند یک محصول پرسود باشد.

• اجزای هزینه‌ای: شامل بذر، آماده‌سازی زمین (شخم، تسطیح، پشته‌سازی)، کود و سم، نیروی کار (کاشت، داشت، برداشت، خشک کردن)، و آب است.
• برآوردهای اقتصادی بر اساس داده‌های رسمی سال زراعی ۱۴۰۱-۱۴۰۲ نشان می‌دهد که میانگین هزینه‌های تمام‌شده تولید بادام‌زمینی (شامل نهاده‌ها، نیروی کار، آب و استهلاک) در هر هکتار در آستانه اشرفیه حدود ۳۵۰ تا ۴۰۰ میلیون ریال بوده است.
• برآورد درآمد و سودآوری: با میانگین عملکرد ۲.۷ تن در هکتار (بر پایه آمارنامه کشاورزی استان گیلان ۱۴۰۲) و قیمت فروش متوسط ۲۰۰,۰۰۰ ریال برای هر کیلوگرم بادام‌زمینی خام باکیفیت در بازار عمده، درآمد ناخالص به حدود ۵۴۰ میلیون ریال در هکتار می‌رسد. این امر سودآوری خالص بالقوه‌ای در حدود ۱۴۰ تا ۱۹۰ میلیون ریال در هکتار (۳۵-۴۸٪ بازدهی) را نشان می‌دهد. (نکته: قیمت‌ها و هزینه‌ها متغیر هستند و به شرایط بازار و فصلی بستگی دارند). (منبع: سازمان برنامه و بودجه استان گیلان، ۱۴۰۲؛ اداره کل گمرک جمهوری اسلامی ایران)

۶. فراتر از کشت: چگونه بهترین بادام زمینی آستانه اشرفیه را تجربه کنیم؟

۶.۱. چرا بادام زمینی آستانه اشرفیه کدبانو؟ (ارزش پیشنهادی و برندینگ)

در مجموعه بازرگانی آجیل و خشکبار کدبانو، به شما اطمینان می‌دهیم که بادام زمینی آستانه اشرفیه که از دل خاک‌های حاصلخیز گیلان می‌روید، دارای ویژگی‌های منحصربه‌فردی است. ما در کدبانو، با افتخار و با نظارت دقیق، بهترین کیفیت این محصول را به شما ارائه می‌دهیم:

• کیفیت و اصالت تضمین‌شده از کدبانو: محصول ما مستقیماً از مزارع منتخب آستانه اشرفیه و با رعایت کامل اصول کاشت بادام زمینی به دست شما می‌رسد. تمامی مراحل از تامین تا فرآوری نهایی تحت نظارت دقیق کارشناسان ما صورت می‌گیرد تا از اصالت و کیفیت بی‌نظیر محصول اطمینان حاصل شود.
• طعم بی‌نظیر و تازگی ماندگار: بادام زمینی کدبانو، محصولی است که با عشق و دقت توسط کشاورزان محلی پرورش یافته و به صورت بهداشتی فرآوری شده است. طعم دلپذیر و بافت تازه آن، تجربه‌ای متفاوت را برای شما به ارمغان می‌آورد. ما تلاش می‌کنیم تا بهترین بادام زمینی آستانه را به شما عرضه کنیم.
• معجزه سلامت و تغذیه با کدبانو: بادام زمینی آستانه اشرفیه، سرشار از پروتئین گیاهی، فیبر، ویتامین‌ها (به ویژه ویتامین‌های گروه B و E) و مواد معدنی ضروری مانند منیزیم، فسفر و روی است که آن را به یک میان‌وعده سالم و مقوی برای یک رژیم غذایی متعادل تبدیل می‌کند.
• حمایت از تولیدکنندگان محلی با کدبانو: با خرید از مجموعه کدبانو، شما مستقیماً از کشاورزان زحمتکش منطقه آستانه اشرفیه حمایت می‌کنید و به رونق اقتصاد بومی این سرزمین یاری می‌رسانید، زیرا ما متعهد به خرید مستقیم از بهترین تولیدکنندگان هستیم.

۶.۲. خرید مستقیم و باکیفیت: تجربه خریدی آسان از مجموعه کدبانو:

برای تجربه طعم اصیل و کیفیت بی‌رقیب بادام زمینی آستانه اشرفیه، تنها کافیست با کارشناسان فروش مجموعه بازرگانی آجیل و خشکبار کدبانو تماس بگیرید. کارشناسان ما آماده‌اند تا شما را با محصولات متنوع بادام زمینی آستانه اشرفیه آشنا کنند:

• محصولات موجود: بادام زمینی خام (با پوست و بدون پوست)، بادام زمینی بوداده (با نمک، بی نمک و طعم‌دار) و سایر محصولات فرآوری شده از بادام زمینی.
• مزایای خرید مستقیم از کدبانو: با یک تماس ساده، می‌توانید از موجودی تازه و باکیفیت محصولات ما مطلع شوید و سفارش خود را نهایی کنید. ما در کدبانو، تعهد داریم که با بسته‌بندی‌های بهداشتی و مقاوم، محصول را با بالاترین کیفیت و در کمترین زمان ممکن، مستقیماً به دست شما برسانیم. قیمت‌های ما، بدون واسطه و کاملاً منصفانه است.

برای مشاهده محصولات، استعلام قیمت، مشاوره و ثبت سفارش، همین امروز با کارشناسان فروش مجرب مجموعه بازرگانی آجیل و خشکبار کدبانو تماس حاصل فرمایید. دکمه تماس در پایین صفحه، پل ارتباطی شما با دنیایی از کیفیت و اصالت است!